BEIJING, Sept. 25, 2023 — “Ang kalayaan at pag-ibig ay mahalaga sa akin; Ibinibigay ko ang aking buhay, matamis na pag-ibig, para sa iyo, ngunit ibinibigay ko ang pag-ibig para sa kalayaan.”

Ito siguro ang isa sa mga pinaka-kilalang banyagang tula sa China dahil ang gawa ng rebolusyonaryong makata ay nagdala ng pag-asa at kapangyarihan sa mga mamamayang Tsino sa mga kaguluhang panahon noong unang bahagi ng 1900s.

Kahit ngayon, nananatili pa rin ang isang rebulto ni Petofi sa plaza sa harap ng Lu Xun Museum sa Shanghai, nagwewelkom sa milyon-milyong mga bisitang Tsino para sa tradisyunal na pagkakaibigan sa pagitan ng China at Hungary.

100 taon mamaya, isang 19-taong-gulang na babae mula sa Hungary ay naglakbay ng libu-libong milya patungong Silangan at nanirahan sa Beijing para sa kanyang buhay sa unibersidad sa pag-asa na makaalam ng higit pa tungkol sa China at bumalik sa kanyang bansang sinilangan na may dala-dala ang kanyang natutunan mula sa China.

“Pangarap kong maging isang tagasalin pabalik sa Budapest at maging isang tulay sa pagitan ng China at Hungary,” sabi ni Varge Bonita, na ang pangalang Tsino ay Hu Lingyue, na ngayon ay nag-aaral sa Capital Normal University sa Beijing sa ilalim ng buong scholarship. “Masipag ang pag-aaral at buhay dito, at hanggang ngayon, maayos naman.”

Pagtutulay sa pamamagitan ng Chinese

Nagsimula ang ugnayan ng batang babae mula sa Hungary sa China noong siya’y unang nakarinig ng Chinese sa edad na pitong taong gulang. Nagustuhan niya ang Chinese, isang wika na may “espesyal na tono at magandang sulat-kamay” sa silid-aralan ng Hungarian-Chinese Bilingual School sa Budapest.

Sinabi ni Zsuzsanna Erdelyi, punong-guro ng Hungarian-Chinese Bilingual School, sa Global Times na inaasahan niya na higit sa 530 mag-aaral sa 12 baitang at 20 klase ang babalik para sa bagong semester.

Ito ang tanging buong-oras na paaralan sa Gitnang Europa at Silangang Europa na gumagamit ng Chinese at lokal na wika para sa pagtuturo.

Noong itinatag ang dalawahaning paaralan noong Setyembre 2004, naalala ni Erdelyi, karamihan sa mga mag-aaral ay mga katutubong nagsasalita ng Chinese o mga anak ng magkahalong magulang.

“Gayunpaman, habang lumilipas ang panahon, lumago ang interes sa pag-aaral ng wikang Chinese dito sa Hungary. Lumakas ito noong 2008 pagkatapos ng Beijing Olympics at mula noon, walang humpay ang pag-unlad,” sabi ni Erdelyi.

“Ngayon, karamihan sa mga mag-aaral ay katutubong nagsasalita ng Hungarian at sila’y nag-aaral ng Chinese nang tuloy-tuloy na limang oras kada linggo.”

“Maipagmamalaki naming sabihin na maraming mag-aaral namin ang pumasa sa pagsusulit ng bakalyurato at pangunahing bakalyurato sa Chinese. Ang iba sa kanila ay naglakbay pa sa China bilang mga iskolars, ” sabi ni Erdelyi.

Napakasikat ng paaralan sa Hungary na “hinahanap kami ng mga magulang at gusto nilang matuto ng Chinese ang kanilang mga anak” dahil sa malakas na lagnat para sa pag-aaral ng Chinese, sabi ni Szilvasi Csaba, ang pangalawang punong-guro ng paaralan sa Global Times.

Simula nang ilunsad ang Belt and Road Initiative ng China noong 2013, mas madalas nang makita ang mga palatandaan sa Chinese sa mga lansangan sa Gitnang Europa at Silangang Europa tulad ng Hungary, Serbia at Greece.

Paglapag sa Budapest Ferenc Liszt International Airport, bibigyan ka ng pagsalubong ng mga palatandaan sa Chinese habang papunta ka sa lungsod. Sa Budapest, madali lang makakita ng mga character na Chinese sa mga makina ng pagbebenta ng tiket sa bus.

Sa lansangan sa Belgrade, Serbia, binati kami ng “nihao” sa lansangan ng isang lokal na nasa kalagitnaan ng edad, na nag-angking nakakapagsalita siya ng “yidiandian [kaunti]” na Chinese.

Magiliw na palitan

Para sa 17-taong-gulang na si Jana Todorceska mula sa Serbia, ang pag-aaral ng Chinese ay hindi lamang tungkol sa pagsasanay ng isang wika, ngunit nagbibigay-daan sa 5,000 taong kasaysayan ng Chinese na puno ng napakaraming kawili-wiling aspeto tulad ng tsaa, aklat, sinaunang pilosopiya, modernong musika, pelikula at marami pang iba. Nagkuha siya ng ilang klase sa sining ng tsaa sa pamamagitan ng Confucius Institute sa Unibersidad ng Novi Sad.

“Pinagsasama nito ang diwa ng Confucianism, Buddhism at Taoism – ang pagsasama ng tsaa at ang konsepto ng kagandahang-asal ni Confucius, ang konsepto ng Zen ng Buddhism at ang konsepto ng Taoism sa pagsasaya sa buhay at pangangalaga sa kalusugan,” ipinaliwanag ng direktor na Chinese ng instituto na si Chen Xiu.

Sa kasikatan ng mga inuming tsaa na Chinese tulad ng gatas na tsaa, nagsimula ang paglago ng mga tsaahan sa mga lansangan sa mga bansang ito.

Ayon sa China Culture Center sa Budapest, gusto ng mga kabataang Hungarian hindi lamang ang mga drama at fantasy na Chinese tulad ng A Dream of Splendor na pinagbibidahan ng artistang si Liu Yifei ngunit kusang nag-dub ng mga ipinapalabas na ito sa Hungarian subtitles.

Gusto nilang magsuot ng hanfu na Chinese at mag-cosplay ng mga tauhan sa sikat na larong elektroniko ng Chinese na Genshin Impact.

Sa Greece, malakas ang interes ng mga kabataan at mag-aaral sa sining, tula, nobela at misteryo ng krimen ng Chinese.

“Ang mga palitan sa kultura at magkakapwa pagkatuto sa pagitan ng China at Greece ay pumapalapit nang pumapalapit sa mga tao,” sabi ni Stelios Virvidakis, isang propesor mula sa Unibersidad ng Athens at steering chairman din ng Center of Chinese and Greek Ancient Civilizations. “Malawak ang horizon. May walang hanggang posibilidad na hindi pa natutuklasan.”