Inilabas ng Taiwan ang prototype ng unang submarinong inassemble sa sariling bansa habang naghahanda itong labanan ang posibleng pag-invade ng China, isang pagsasakatuparan na posible lamang sa lihim na tulong ng iba pang mga bansa.
Noong Huwebes, inilunsad ng Ministry of Defense ng Taiwan ang unang sea trial ng diesel-electric vessel sa dockyard ng CSBC Corp. sa Kaohsiung. Ang submarino – pinangalanang “Hai Kun” – ay isa sa walong bagong sasakyang pinapayagan sa ilalim ng isang multibilyong dolyar na programa upang palakasin ang mga depensa sa dagat ng Taiwan sakaling magkaroon ng digmaan sa China.
Tumindi nang husto ang bilang ng mga sasakyang militar na ipinadala ng China sa mga tubig sa paligid ng Taiwan sa nakalipas na isang taon. Pinapakita ng plano ng Taiwan na i-update ang lumang fleet nito ang lumalalang alalahanin sa banta ng China, kabilang ang potensyal para sa mga barko ng Hukbong Liberasyon ng Bayan nito na pumalibot sa isla.
Tinuturing ng Beijing ang Taiwan bilang bahagi ng teritoryo nito at nangako itong dadalhin ang isla sa ilalim ng kontrol nito, sa pamamagitan ng puwersa kung kinakailangan. Tinanggihan ng pamahalaan ng Taiwan ang pag-angkin ng China, nakikipagmatigas na ang isla ay isang de facto sovereign nation.
Pandaigdigang tulong
Humuhugot ang programa sa submarino ng isang koalisyon ng kaalaman at bahagi sa buong mundo. Bukod sa pagkuha ng teknolohiya mula sa mga bansa kabilang ang U.S. at ang U.K., kumuha rin ang Taiwan ng mga inhinyero, teknisyen at dating opisyal ng hukbong dagat mula sa Australia, Timog Korea, India, Espanya at Canada, ayon sa isang ulat ng Reuters – isang pangyayaring pantangi para sa nakahiwalay na Taiwan.
Mariing tutol ang China sa mga bansang nagpapanatili ng ugnayan sa Taiwan, kabilang ang pagbebenta ng sandata, na naghudyat sa mga pamahalaan na panatilihing lihim ang karamihan sa kanilang negosyo sa Taipei.
Kasalukuyang may apat lamang submarino ang hukbong dagat ng Taiwan: dalawang lumang sasakyan mula sa Ikalawang Digmaang Pandaigdig mula sa U.S. na ginagamit para sa pagsasanay at dalawang binili mula sa Netherlands noong dekada 1980. Inilunsad ng Taipei ang kanyang programa upang magtayo ng sariling mga submarino noong 2017 matapos ang maraming taong nabigong pagtatangka na i-update ang fleet nito.
“Maraming kahirapan kami sa pagkuha ng mga submarino mula sa iba pang mga bansa,” sabi ni Lo Chih-cheng, isang mambabatas para sa namumunong Democratic Progressive Party at miyembro ng Komite sa Foreign Affairs at National Defense. “Walang mga bansa, kabilang ang U.S., ang handang magbenta ng mga submarino sa amin, kaya nagdesisyon kaming magtayo ng aming sarili.”
“At sa proseso ng pagtatayo ng submarino, nakatanggap ang Taiwan ng maraming pandaigdigang suporta,” dagdag ni Lo.
Matapos ang mga pagsubok sa dagat, nakatakda ang “Hai Kun” na ibigay sa Navy bago matapos ang susunod na taon.
